Οι Αλβανοί και η κουλτούρα αποδοχής των Παριανών

O αριθμός των μεταναστών, στην πλειοψηφία τους Αλβανοί, που έχουν εγκατασταθεί στην Πάρο-από τα μέσα της δεκαετίας του 1990- υπολογίζεται σήμερα σε κάποιες χιλιάδες. Η Πάρος έγινε τότε, ξαφνικά, εστία υποδοχής μεταναστών. Στις μικρές κοινότητες του νησιού μας οι Αλβανοί συνδέθηκαν σιγά-σιγά με την κοινωνική ομάδα του χωριού και άρχισαν να λειτουργούν ως μέλη μιας κλειστής κοινωνίας, δείχνοντας να προσαρμόζονται στις επιθυμίες των ημεδαπών. Τα πρώτα παιδιά των Αλβανών κατηγοριοποιήθηκαν στο σχολικό περιβάλλον σε μια διαφορετική ομάδα και έγιναν αποδέκτες όλων των αρνητικών συνεπειών αυτής της κατηγοριοποίησης. Ήταν οι «άγνωστοι άλλοι» του σχολείου, τους οποίους λίγοι μαθητές προσπάθησαν να προσεγγίσουν και να αναπτύξουν σχέσεις μαζί τους. Η είσοδος αυτών των παιδιών σε μια ποδοσφαιρική(ή οποιαδήποτε άλλη) ομάδα του νησιού μας σηματοδότησε μια νέα φάση στη διαδικασία κοινωνικοποίησής τους. …Εδώ να τονίσω ότι στην ένταξη και δημιουργική συμμετοχή των Αλβανών στον κοινωνικό ιστό της Πάρου θεωρώ πως το ποδόσφαιρό μας λειτούργησε υποβοηθητικά διότι δημιούργησε ένα κλίμα μέσα στο οποίο τόσο οι γηγενείς όσο και οι αλλοδαποί αθλητές μπόρεσαν να προσεγγίσουν ο ένας τον άλλο και να γνωρίσουν ο ένας την κουλτούρα του άλλου…
Οι Παριανοί αθλητές δεν καλλιέργησαν φυλετική προκατάληψη και ρατσισμό, αντίθετα αποδέχτηκαν τους Αλβανούς ως ισότιμα μέλη των ομάδων τους. Από την πλευρά τους οι Αλβανοί αθλητές εντάχθηκαν στις ομάδες του νησιού από πολύ μικρή ηλικία ως δημιουργικά και με διάθεση προσφοράς μέλη. Κάπως έτσι αναπτύχθηκε, στον χώρο του αθλητισμού-και δη του ποδοσφαίρου-, σταδιακά μια αμφίδρομη σχέση αποδοχής που φτάνει ως τις μέρες μας και αντανακλά τις στάσεις και συμπεριφορές της μιας ομάδας(ημεδαπών) προς την άλλη(αλλοδαπών). Η καθημερινή επαφή αλλά και η διάθεση των Αλβανών να ενσωματωθούν ισότιμα στην ομάδα που επέλεξαν να συμμετάσχουν ήταν η αρχή γι’ αυτή την αποδοχή και κατ’ επέκταση για τη συνεργασία σε πολλούς τομείς. Στο τουρνουά Παριανών ακαδημιών ποδοσφαίρου «Ευ αγωνίζεσθε 2008», παρακολουθώντας όλες τις ομάδες, διαπίστωσα πόσο πιο κοντά άρχισαν να έρχονται τα Ελληνάκια με τα Αλβανάκια, όταν τα πρώτα χρόνια ήταν απομακρυσμένα, και να δένονται τόσο πολύ σε μια ομάδα ώστε να αναδεικνύουν για αρχηγό τους είτε ημεδαπό είτε αλλοδαπό με την ίδια ευκολία. Επομένως στις μικρές ηλικίες συναντάμε ακόμα πιο ευρεία αποδοχή και αυτό αναδεικνύει το πώς μία ποδοσφαιρική ακαδημία μπορεί να αποτελέσει εστία κοινωνικής παρέμβασης.
Όπως όλη η Ελλάδα, έτσι και η Πάρος-που ανοικοδομήθηκε χάρη (και)στα φτηνά μεροκάματα των αλλοδαπών-δεν ειν’ αφύσικο ότι έχει υπεραναπτυγμένη την κουλτούρα της αποδοχής. Και γι’ αυτό ως χώρα τους δίνουμε ότι χρειάζονται για την ενσωμάτωση. Απλά, αν έχουμε ένα μειονέκτημα ως χώρα σε σύγκριση π.χ. με τη Γερμανία και τους Τούρκους μετανάστες της, αυτό είναι τα αποτελέσματα της φιλελευθεροποίησης του συστήματος απονομής υπηκοότητας. Ένα σύγχρονο κοινωνικό(και αθλητικό) επίτευγμα των Γερμανών. Διότι όλοι αυτοί, οι γιοι των Τούρκων μεταναστών, θεωρούνται, πλέον, παιδιά της γερμανικής «παραγωγικής διαδικασίας». Κι αυτό γιατί οι Γερμανοί γνωρίζουν καλύτερα από εμάς ότι το να διώχνεις τον αλλοδαπό δεν είναι το σωστό. Το σωστό είναι να τον υποδέχεσαι και να τον αφομοιώνεις. Δίχως κόμπλεξ και κουτοπονηριές. Κι αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας ολόκληρης εκπαιδευτική αλυσίδας που εδώ στην Ελλάδα όσο πιο πολύ τη ζεις στην καθημερινότητά της σε όλα τα επίπεδα, τόσο περισσότερο στενοχωριέσαι.

Υ.Γ. Αφορμή γι’ αυτό το άρθρο είναι το πρόβλημα ένταξης και δημιουργικής ενσωμάτωσης των μεταναστών που μετά από τόσα χρόνια εξακολουθεί να απασχολεί την κοινωνία μας, ενώ η συζήτηση για την αντιμετώπιση του προβλήματος επικεντρώνεται μόνο γύρω από θέσεις του είδους: «το νησί μας έχει γεμίσει από μετανάστες και δεν αντέχει άλλους» ή «οι μετανάστες απειλούν την ομοιογένεια και συνοχή της κοινωνίας μας», δίχως εμείς να είμαστε σε θέση να κάνουμε κάτι πιο εποικοδομητικό ώστε να μην το βλέπουμε διαρκώς σαν πρόβλημα.

Το παραπάνω άρθρο μας δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ-ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ" 3-4 Σεπτεμβρίου